نفت: کاهش با وجود تحریم‌های روسیه و نگرانی از مازاد عرضه

نکات کلیدی

• کاهش جزئی در قیمت آتی نفت خام و بنزین در آستانه پایان هفته، پس از افزایش‌های اخیر.
• تحریم‌های جدید آمریکا و اتحادیه اروپا علیه شرکت‌ها و زیرساخت‌های انرژی روسیه، می‌تواند بر عرضه جهانی نفت تأثیر بگذارد.
• احساسات بازار تحت تأثیر نگرانی‌ها از مازاد عرضه احتمالی جهانی نفت و سطوح ذخایر آمریکا قرار دارد.
• رویدادهای ژئوپلیتیکی و تعدیل‌های تولید توسط اوپک+ و کشورهای منفرد، محرک‌های اصلی قیمت هستند.

مرور بازار

قراردادهای آتی نفت خام WTI با سررسید دسامبر (CLZ25) روز جمعه با کاهش ۰.۲۹ درصدی (۰.۴۷ دلار) روبرو شدند. به طور مشابه، قراردادهای آتی بنزین RBOB با سررسید دسامبر (RBZ25) با کاهش ۰.۰۰۴۳ درصدی (۰.۲۳ دلار) بسته شدند. این کاهش در آستانه پایان هفته، به دنبال دوره افزایش‌های قابل توجه قیمت در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه رخ داد.

افزایش اخیر قیمت نفت خام عمدتاً به تشدید تحریم‌ها از سوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا علیه بخش انرژی و زیرساخت‌های انرژی روسیه نسبت داده شد. این اقدامات، انتظارات از اختلالات احتمالی در تولید و صادرات نفت خام روسیه را افزایش داد که می‌تواند به طور قابل توجهی بر عرضه جهانی نفت تأثیر بگذارد.

تأثیر تحریم‌های جدید

دولت ترامپ تحریم‌هایی را علیه شرکت‌های Rosneft PJSC و Lukoil PJSC، دو تولیدکننده بزرگ نفت روسیه، اعلام کرد و عدم تعهد آنها به مذاکرات صلح برای جنگ اوکراین را دلیل آن ذکر کرد. این تحریم‌ها ممکن است شرکت‌های خارجی را از همکاری تجاری با این نهادها منع کرده و دسترسی آنها را به سیستم‌های مالی بین‌المللی محدود کند.

به موازات آن، اتحادیه اروپا بسته‌ای جدید از تحریم‌ها را با هدف قرار دادن زیرساخت‌های انرژی روسیه اجرا کرد. این بسته شامل تحریم ۱۱۷ فروند کشتی دیگر از ناوگان سایه و ۴۵ نهاد درگیر در کمک به روسیه برای دور زدن تحریم‌های موجود بود که ۱۲ نهاد از این تعداد در چین و هنگ کنگ مستقر هستند. اتحادیه اروپا همچنین ممنوعیت تراکنش با Rosneft و Gazprom Neft را اعمال کرد.

💡 قراردادهای آتی نفت خام از اعلامیه قبلی دولت ترامپ مبنی بر برنامه‌ریزی برای پر کردن ۱ میلیون بشکه ذخایر استراتژیک نفت (SPR) در ماه‌های دسامبر و ژانویه، حمایت دریافت کردند.

مازاد عرضه و نگرانی از ذخایر

یکی از عوامل مهم نزولی برای قیمت نفت خام، نگرانی از مازاد عرضه جهانی است. آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) اخیراً پیش‌بینی کرده است که مازاد عرضه جهانی نفت در سال ۲۰۲۶ به رقم بی‌سابقه ۴.۰ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.

📍 در مقابل، کاهش میزان نفت خام ذخیره شده در تانکرها، حمایتی صعودی برای قیمت نفت محسوب می‌شود. Vortexa گزارش داد که نفت خام موجود در تانکرهای ثابت به مدت حداقل هفت روز، در هفته منتهی به ۱۷ اکتبر، ۱۲ درصد نسبت به هفته قبل کاهش یافته و به ۷۸.۴۴ میلیون بشکه رسیده است.

📊 بر اساس گزارش آژانس اطلاعات انرژی (EIA) در روز چهارشنبه، ذخایر نفت خام آمریکا در تاریخ ۱۷ اکتبر، ۴.۰ درصد کمتر از میانگین فصلی پنج ساله بود، در حالی که ذخایر بنزین ۰.۶ درصد و ذخایر تقطیر ۶.۶ درصد زیر میانگین فصلی پنج ساله قرار داشتند.

اوپک+ و تأثیرات ژئوپلیتیکی

قیمت نفت خام پس از نشست اوپک+ در تاریخ ۵ اکتبر، حمایتی را پیدا کرد. این گروه با افزایش اندک هدف تولید نفت خام خود به میزان ۱۳۷,۰۰۰ بشکه در روز از اوایل نوامبر موافقت کرد که کمتر از انتظار بازار برای افزایش احتمالی ۵۰۰,۰۰۰ بشکه‌ای بود.

اوپک+ در حال حاضر در تلاش برای لغو کاهش تولید قبلی به میزان ۲.۲ میلیون بشکه در روز از اوایل سال ۲۰۲۴ است. تولید نفت خام اوپک در ماه سپتامبر با ۴۰۰,۰۰۰ بشکه در روز افزایش به ۲۹.۰۵ میلیون بشکه در روز رسید که بالاترین میزان در ۲.۵ سال اخیر است.

⚡ کاهش صادرات نفت خام از روسیه نیز به حمایت از قیمت نفت کمک کرده است، که عمدتاً ناشی از حملات اوکراین به حداقل ۲۸ پالایشگاه روسی در دو ماه گذشته است. این حملات پهپادی و موشکی، فشار سوخت در داخل روسیه را تشدید کرده و توانایی صادرات نفت خام آن را محدود کرده است. کل محموله‌های سوخت دریایی روسیه در ده روز اول اکتبر به طور متوسط ۱.۸۸ میلیون بشکه در روز بوده است که پایین‌ترین میزان در بیش از ۳.۲۵ سال اخیر است.

چشم‌انداز تولید منطقه‌ای

چشم‌انداز افزایش تولید نفت خام در عراق، که می‌تواند سیگنال نزولی برای قیمت نفت باشد، قرار است عرضه جهانی نفت را افزایش دهد. عراق اخیراً توافقی را با دولت منطقه‌ای کردستان برای از سرگیری صادرات نفت از منطقه کردستان از طریق خط لوله‌ای به ترکیه اعلام کرده است. این صادرات به دلیل اختلاف پرداخت، به مدت دو سال متوقف شده بود.

⚡ حسین، وزیر امور خارجه عراق، اشاره کرده است که از سرگیری این صادرات نفت خام می‌تواند ۵۰۰,۰۰۰ بشکه در روز عرضه نفت جدید را به بازارهای جهانی اضافه کند.

تولید و تعداد دکل‌های نفتی آمریکا

تولید نفت خام آمریکا در هفته منتهی به ۱۷ اکتبر، کاهشی جزئی ۰.۱ درصدی نسبت به هفته قبل را تجربه کرد و به ۱۳.۶۲۹ میلیون بشکه در روز رسید. این کاهش پس از رسیدن به رکورد بالای ۱۳.۶۳۶ میلیون بشکه در روز در هفته ۱۰ اکتبر رخ داد.

📌 Baker Hughes در روز جمعه گزارش داد که تعداد دکل‌های فعال نفتی آمریکا در هفته منتهی به ۲۴ اکتبر، ۲ دستگاه افزایش یافته و به ۴۲۰ دستگاه رسیده است. این رقم همچنان اندکی بالاتر از پایین‌ترین سطح چهار ساله یعنی ۴۱۰ دستگاه در ماه اوت است.

⚡ در طی دو سال و نیم گذشته، تعداد دکل‌های نفتی آمریکا از بالاترین رقم ۵.۵ ساله یعنی ۶۲۷ دستگاه در دسامبر ۲۰۲۲، کاهش قابل توجهی داشته است.

جمع‌بندی

بازار نفت در حال حرکت در مسیری پیچیده است که تحت تأثیر تنش‌های ژئوپلیتیکی، تحریم‌های جدید علیه انرژی روسیه و تغییر پویایی عرضه جهانی قرار دارد. در حالی که تحریم‌ها و افزایش تولید توسط اوپک+ عوامل کلیدی هستند، نگرانی‌ها از مازاد عرضه در حال افزایش و سطوح متغیر تولید آمریکا همچنان بر احساسات بازار تأثیرگذار هستند.