در یک نگاه
- قیمت نفت در روز پنجشنبه با جبران زیانهای اخیر، روند صعودی را از سر گرفت و نفت خام وست تگزاس اینترمدیت (WTI) مجدداً بالای مرز ۶۰ دلار در هر بشکه قرار گرفت.
- تنشهای ژئوپلیتیکی، بهویژه افزایش حملات اوکراین به زیرساختهای انرژی روسیه، نگرانیها در مورد مازاد عرضه نفت را کاهش داده است.
- علیرغم رشد اخیر، قیمت WTI همچنان پایینتر از اوج خود در اواخر اکتبر است و تحت تاثیر نگرانیهای گسترده بازار از مازاد عرضه و کندی تقاضای جهانی قرار دارد.
- افزایش غیرمنتظره ذخایر نفت خام آمریکا که توسط EIA گزارش شد، عاملی دیگر در فشار نزولی بر قیمتها در اوایل هفته بود.
بازگشت قیمت نفت در بحبوحه تحولات ژئوپلیتیکی
قیمت نفت در معاملات روز پنجشنبه بازار اروپا، روند صعودی را تجربه کرد و بخشی از زیانهای سه روز گذشته را جبران نمود. شاخص نفت آمریکا، وست تگزاس اینترمدیت (WTI)، با موفقیت از مرز ۶۰ دلار عبور کرد، هرچند همچنان پایینتر از اوج ۶۲.۴۰ دلاری اوایل اکتبر قرار دارد.
افزایش احساسات مثبت در بازار گستردهتر، به بهبود قیمت نفت خام از پایینترین سطح دو هفته اخیر کمک کرده است. علاوه بر این، گزارشها مبنی بر افزایش حملات ارتش اوکراین به سایتهای انرژی روسیه، به کاهش نگرانیهای بازار در مورد احتمال مازاد عرضه نفت یاری رسانده است.
تاثیر رویدادهای ژئوپلیتیکی بر زیرساختهای نفتی
منابع اوکراینی از حملاتی به پالایشگاه نفت ولگوگراد روسیه در روز پنجشنبه خبر دادهاند. رسانههای روسی نیز از وقوع انفجار در چندین تأسیسات انرژی خبر دادهاند. این اخبار پس از حمله پهپادی اوایل هفته به پالایشگاه نفت ساراتوف، با ظرفیت تولید سالانه قابل توجه ۴.۸ میلیون تن، منتشر شده است.
احساسات بازار و نگرانیها از مازاد عرضه
از اواخر ماه اکتبر، قیمت نفت خام تحت فشار بود. علت اصلی این فشار، نگرانیهای بازار از مازاد عرضه بود. این نگرانیها ناشی از تصمیم اوپک و متحدانش برای افزایش تولید در ماههای آینده و همزمان، نشانههایی از کندی اقتصادی در اقتصادهای بزرگ جهانی است که معمولاً نشاندهنده کاهش تقاضا است.
این نگرانیها در این هفته با گزارشی از سوی اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) تشدید شد. این گزارش حاکی از افزایش بیش از حد انتظار ذخایر نفت خام بود؛ به طوری که در آخرین هفته اکتبر، ۵.۲۰ میلیون بشکه افزایش یافته بود که بسیار بیشتر از پیشبینی ۱.۸ میلیون بشکهای بازار بود.
آشنایی با نفت WTI
نفت WTI چیست؟
نفت WTI (West Texas Intermediate) نوع خاصی از نفت خام است که در بازارهای بینالمللی معامله میشود. این نفت یکی از سه شاخص اصلی بازار نفت، در کنار نفت برنت و دبی، محسوب میشود. WTI به دلیل محتوای گوگرد کم و چگالی نسبتاً پایین، به عنوان نفت شیرین و سبک دستهبندی میشود و به همین دلیل، پالایش آن آسانتر است.
این نفت عمدتاً در داخل ایالات متحده تولید شده و از طریق مرکز اوکلاهما، معروف به چهارراه خطوط لوله جهان، توزیع میشود. WTI به عنوان یک معیار کلیدی برای بازار نفت عمل میکند و قیمت آن به طور مکرر در اخبار مالی ذکر میشود.
عوامل موثر بر قیمت نفت WTI
قیمت نفت WTI، مانند سایر کالاها، عمدتاً تحت تاثیر عرضه و تقاضا قرار دارد. رشد اقتصادی جهانی نقش مهمی ایفا میکند؛ افزایش رشد معمولاً تقاضا را افزایش میدهد، در حالی که کندی اقتصادی تمایل به کاهش آن دارد.
💡 رویدادهای ژئوپلیتیکی، از جمله بیثباتی سیاسی، درگیریها و تحریمها، میتوانند زنجیره تامین را مختل کرده و در نتیجه بر قیمتها تأثیر بگذارند. تصمیمات اوپک، گروهی تأثیرگذار از کشورهای عمده تولیدکننده نفت، نیز از عوامل مهم تعیینکننده قیمت هستند. علاوه بر این، ارزش دلار آمریکا بر قیمت WTI تأثیر میگذارد، زیرا نفت عمدتاً به دلار آمریکا معامله میشود؛ دلار ضعیفتر معمولاً نفت را برای دارندگان سایر ارزها مقرون به صرفهتر میکند و میتواند تقاضا را افزایش دهد.
تاثیر دادههای موجودی بر قیمت نفت WTI
گزارشهای هفتگی موجودی نفت که توسط موسسه نفت آمریکا (API) و اداره اطلاعات انرژی (EIA) منتشر میشود، از شاخصهای کلیدی هستند که بر قیمت نفت WTI تاثیر میگذارند. تغییرات در این موجودیها، دیدگاهی در مورد پویایی عرضه و تقاضای در حال تغییر ارائه میدهد.
✅ کاهش در موجودیهای گزارش شده میتواند نشاندهنده افزایش تقاضا باشد و معمولاً منجر به فشار صعودی بر قیمت نفت میشود. برعکس، افزایش موجودیها ممکن است نشاندهنده عرضه بیشتر باشد که میتواند فشار نزولی بر قیمتها وارد کند. API گزارش خود را هر سهشنبه منتشر میکند و EIA روز بعد گزارش خود را منتشر مینماید. اگرچه هر دو گزارش اغلب روند مشابهی را نشان میدهند، دادههای EIA به دلیل انتشار توسط یک سازمان دولتی، معمولاً معتبرتر تلقی میشود.
تاثیر اوپک بر قیمت نفت WTI
سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) شامل ۱۲ کشور تولیدکننده نفت است که در جلسات دو بار در سال، سهمیههای تولید را برای کشورهای عضو تعیین میکنند. تصمیمات اوپک اغلب تأثیر قابل توجهی بر قیمت نفت WTI دارد. هنگامی که اوپک تصمیم به کاهش سهمیههای تولید میگیرد، این امر میتواند منجر به محدود شدن عرضه در بازار و احتمالاً افزایش قیمت نفت شود. برعکس، افزایش تولید اوپک معمولاً تاثیر معکوس دارد.
⚡ عبارت اوپک پلاس (OPEC+) به گروه گستردهتری اطلاق میشود که شامل ده کشور اضافی غیرعضو اوپک است و روسیه یکی از اعضای برجسته این گروه محسوب میشود.
جمعبندی
بازار نفت همچنان در حال پیمایش در یک چشمانداز پیچیده است که تحت تاثیر رویدادهای ژئوپلیتیکی و عدم تعادل بنیادی عرضه و تقاضا قرار دارد. در حالی که حملات اخیر به زیرساختهای انرژی روسیه به طور موقت از قیمتها حمایت کرده است، نگرانیهای اساسی در مورد تقاضای جهانی و سطوح تولید، عوامل کلیدی برای رصد توسط معاملهگران و تحلیلگران باقی میمانند.